خانه Vegan

Vegan house عنوان پروژه‌ای است که گروه معماری Block architects در سال ۲۰۱۴ میلادی در کشور ویتنام بازسازی کردند. معماران رویکردی جدید در نوسازی این خانه اتخاذ کردند. آن‌ها موفق شدند درحین تعریف کاربری‌های جدید، هویت و ارزش‌های کهن بافت را حفظ کنند. خانه Vegan، تجربه‌ای موفق در امر باززنده‌سازی محسوب می‌شود. به همین جهت در این نوشتار به بررسی روند خلق این آن خواهیم پرداخت.

پروژه‌ی بازسازی خانه Vegan، دریک آپارتمان قدیمی و تراسی واقع در آن انجام شده‌است. قدمت این آپارتمان مربوط به سال ۱۹۶۵ میلادی می باشد. مالک خانه در زمینه سفر و گردشگری مشغول به کار بود. وی بعد از اجاره‌ی خانه، تصمیم گرفت که از طریق بازسازی، این خانه را به یک مکان فرهنگی تبدیل کند. مکانی که فرصت دیدار و تعامل مردم را فراهم می‌کرد. در این مکان مردم می‌توانستند با هم دیدار کنند. امکان پخت‌وپز و به اشتراک‌گذاری غذاهای سنتی ویتنام، به ویژه غذا‌های گیاهی در این مکان فراهم می‌شد. همچنین انسان‌ها می‌توانستند در طول سفر خود به ویتنام در این خانه اقامت کنند.

مالک، قبل از شروع این پروژه، تمام اثاثیه‌های قدیمی بلااستفاده دوست خود را مانند یک گنجینه حفاظت کرده‌ بود. انواع و اقسام اثاثیه در این کلکسیون وجود داشت؛ اعم از میز، صندلی، کمد لباس، پنجره و آباژور. معمار بودجه‌ اندکی در اختیار داشت. تصمیم گرفت در کنار اثاثیه‌های جدید از اثاثیه‌های قدیمی که مناسب و هماهنگ با فضا بودند استفاده کند. هدف، خلق مکانی نو و معاصر بود که همچنان ارزش‌ها و نماد‌های سنتی خانه‌ی قبلی را حفظ کند.

نقطه شروع طراحی

در نقطه‌ی شروع طراحی، پنجره‌ها به عنوان مصالح اصلی انتخاب شدند. این انتخاب هوشمندانه، جلوه‌ی متمایز و ویژه‌ای به اثر بخشید. این پنجره‌ها عملکرد تهویه را به درستی تأمین می کردند. به همین جهت به عنوان عنصر کلیدی و کهن الگوی معماری، از گذشته در ویتنام مورد استفاده قرار می‌گرفتند. پنجره‌ها برای نمای این پروژه بازسازی و باز‌طراحی شدند. نمای وضع موجود خانه با جاگذاری پنجره‌هایی با رنگ‌های مختلف تا بام پوشش داده شد. با این کار جذابیت بدیع و خاصی خلق شد. در عین‌حال، نما با قدمت و زمینه کل محیط هم‌خوانی و هماهنگی دارد.

برخی از پنجره‌های بام، بازهستند. پنجره‌های باز، نور و فضای رشد کافی برای درختانی که در تراس زیرین قرار دارند را فراهم می‌کنند. این نماد‌‌پردازی‌ها از بستر سنتی حاکی از رشد، امید برای آینده و تداوم هویت گذشته است. این پنجره‌ها به عنوان رابط‌های نوری، فضای درونی را روشن می‌کنند. همچنین عرصه‌بندی و جداسازی فضاها، توسط پنجره‌ها به خوبی محقق می‌شود.

تقسیم‌بندی فضاهای خانه

در طبقه‌ی همکف خانه Vegan، یک کابینت منحنی وجود دارد. این کابینت با تقسیم‌بندی فضای میانی خانه، فضای آشپزخانه را تعریف می‌کند. این آشپزخانه‌ی بزرگ فضایی هست که مردم در آن‌جا آشپزی و گفت‌وگو می‌کنند. سپس در سالن غذاخوری از غذا‌خوردن در کنارهم لذت می‌برند. باغچه و پلکان قدیمی، حائل و رابط بین دو فضای آشپزخانه و غذاخوری هستند. در بخش انتهایی خانه و در کنار سالن غذاخوری یک آتریوم نیز طراحی شده‌است.

درحین ورود به طبقه اول با یک اتاق خواب مواجه می‌شویم که مکانی برای استراحت و کار است. پلکان جدیدی با متریال استیل در کنار آتریوم به طرف طبقه‌ دوم در فضا تعبیه شده‌است. پیش از ساخت پلکان، این طبقه بامی بلااستفاده و متروک بود. یک اتاق خواب نیز در طبقه‌ دوم طراحی شد. عمده مصالح ساخت این اتاق، ورق‌های استیل قدیمی موجود در خانه است. پیش از این، ورق‌ها برای جلوگیری از تاثیرگرمای محیط و تعدیل شرایط هوایی در زیر سقف تعبیه شده‌ بود.

در مقابل اتاق طبقه‌ دوم، تراس و باغچه‌ای طراحی شده‌است. این باغچه فضایی برای نوشیدن چای، استراحت و تماشای قاب آسمان در شب است. آسمان از پنجره‌های باز تعبیه شده در سقف فضا به خوبی نمایان است. در هر طبقه، یک سرویس بهداشتی نیز برای اتاق خواب‌ها در نظرگرفته شده‌است. تهویه اتاق‌ها از طریق آتریوم موجود در بخش انتهایی خانه تأمین می‌شود. این آتریوم نور طبیعی سرویس‌های بهداشتی را نیز تامین می‌کند.

مصالح مورد استفاده

جهت‌گیری معمار در پروژه، حفظ اصالت و تداوم معماری بومی بود. برای تحقق این هدف، مصالح دیوارها و کف خانه به همان صورت حفظ شدند. سطوح سیمانی خام و دست نخورده، پنجره‌های کرکره‌ای و ترکه‌های بامبو در سقف خانه نمایان است. این عناصر سبب خلق مکانی مدرن شده‌است که در عین حال تجلی‌گر قدمت و اصالت گذشته است. این مکان معماری دهه شصت و هفتاد میلادی ویتنام را باززنده‌سازی کرده است. معمار بر آن بود که مکان جدیدی خلق کند که میزبان تازه واردان از خواستگاه‌های فرهنگی مختلف شود.

روش جدیدی برای استفاده مجدد اثاثیه‌های قدیمی دراین پروژه در پیش گرفته شد. با به کارگیری این روش، اثاثیه قدیمی و جدید می‌توانند در کنار هم قرار گیرند و مکمل هم باشند. هم‌‌ نشینی درست و انتخاب‌های هوشمندانه در چیدمان اثاثیه، سبب ادغام عناصر با سبک و شخصیت خانه گشته است. همچنین با استفاده از مصالح بازیافتی بیشتر، هزینه‌های زیست محیطی کمتری به وجود آمده است. با گذشت زمان، حضور مردم از فرهنگ‌های مختلف نیز سرزندگی و روح تازه‌ای به خانه بخشیده است.